Bayram tatili öncesi araç kiralamak isteyen vatandaşlar, dolandırıcıların gayesi haline geldi. Uygun fiyat vaadiyle toplumsal medya ve geçersiz internet siteleri üzerinden hareket eden dolandırıcılar, evvel “kapora” ismi altında ödeme talep ediyor, akabinde bağlantısı keserek kayboluyor. Bir öbür yaygın sistem ise “trafik cezası yahut kaza teminatı” mazeretiyle kredi kartı bilgilerini ele geçirmek. Öte yandan Türkiye’de bayram devirlerinde kiralık araç talebinin yüzde 60 oranında arttığı bilinirken, bu durum dolandırıcıların da iştahını kabartıyor. 2023 bilgilerine nazaran, dalda faaliyet gösteren 3 bin500’ün üzerinde araç kiralama şirketi bulunuyor. Fakat bunların sırf bin 200’ü Ticaret Bakanlığı onaylı lisanslı firmalardan oluşuyor.

KONTROL EDİN 

Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık ise dolandırıcıların gerçek araç kiralama şirketlerinin web sitelerini birebir kopyalayarak tüketicileri kandırdığını belirtirken, “Bir siteyi görünce çabucak güvenmeyin. Telefonla doğrulama yapın, şirketin Ticaret Sicil Gazetesi’ndeki kaydını denetim edin. Ödemeyi asla şahıs hesaplarına değil, resmi şirket hesaplarına yapın” ihtarında bulunuyor.

YÜZDE 30 DÜŞÜK FİYAT

Tüketicilerin, E-Ticaret Bilgi Platformu üzerinden şirketlerin lisans bilgilerini, müşteri yorumlarını ve şikayetlerini inceleyebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Kırık ayrıca: “Ödeme yapmadan evvel kesinlikle bu platformda sorgulama yapın. Kayıtlı olmayan şirketlerden muhakkak araç kiralamayın. Dolandırıcıların en büyük silahı, olağanın yüzde 30-40 altında. Piyasa ortalaması 2 bin TL olan bir aracı bin 200 TL’ye kiralatan bir ‘fırsat’ varsa, bu büyük olasılıkla dolandırıcılıktır” ikazını yaptı.

SENET TUZAĞI 

Tüketici Konfederasyonu Lider Vekili İbrahim Güllü ise bayram devrinde fiyatların yükselmesini fırsat bilen dolandırıcıların, “sözleşme içine gizlenmiş senet” tuzağına dikkat çekti: “Araç tesliminde ‘teminat’ ismi altında boş senet imzalatılıyor. Daha sonra bu senetler icraya verilerek tüketicinin malvarlığına haciz konulabiliyor. Mukavelede ‘senet verilmeyecektir’ ibaresi kesinlikle yer almalı. Verilmişse de ölçüsü yazılı olmalı ve aracın teslimi sırasında geri alınmalı.”

149 BİN TL SONUNA DİKKAT 

Güllü, dolandırılan tüketicilerin yasal haklarını şöyle sıraladı: “149 bin TL altındaki kayıplar için Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulabilir. 149 bin TL ve üzeri dolandırıcılıklarda ise Tüketici Mahkemesi yoluyla dava açılmalı. Tüm mağdurlar, Cumhuriyet Savcılığı’na hata duyurusunda bulunmalı.

Bayram öncesi günlük kiralık araç fiyatları ortalama:

Ekonomik segment (Fiat Egea, Renault Clio): 1.500 – 2.500 TL
Orta segment (Volkswagen Passat, Toyota Corolla): 2.500 – 4.000 TL
Lüks segment (BMW 3 Serisi, Mercedes C Serisi): 5.000 – 10.000 TL
Lakin dolandırıcılar, bu fiyatların yüzde 40-50 altında geçersiz kampanyalarla tüketicileri tuzağa düşürüyor.

ÇARPICI DOLANDIRICILIK RAKAMLARI

2023’te Tüketici Mahkemeleri’ne iletilen 2.300 şikayet direkt uydurma kiralama siteleriyle ilgili.
Tüketici Konfederasyonu bilgilerine nazaran, sırf son bir yılda 149 bin TL altında kalan dolandırıcılık olaylarının toplam meblağı 18 milyon TL’yi aştı.
En riskli bölgeler: İstanbul (%35), Ankara (%20), İzmir (%15) ve turistik bölgeler (Antalya, Muğla)