İstanbul’da yaşayan Gökhan A., 2014-2019 yılları ortasında bir zincir giysi mağazasında satış danışmanı olarak çalıştı. Son maaşı ise 4 bin 400 liraydı. Bedelli askerliğe gitmek için işten istifa eden personel, iş yerinden 20 bin lira kıdem tazminatını istedi.

Patron, “İş kaybı olmayacak, 21 gün boyunca fiyatsız müsaadeli sayılacak.” diyerek tazminat talebini reddetti. Taraflar uzlaşamayınca emekçi, avukatı Cemil Albayrak aracılığı ile kıdem tazminatı için mahkemenin kapısını çaldı.

İKİ MAHKEME İKİ BAŞKA KARAR

Bu sırada öteki bir çalışanın davasında Adana’da bir mahkeme, istifa halinde tazminat alınabilecek halleri sıraladı; emeklilik, evlilik, askerlik.

Mahkeme, bedelli askerliğin muvazzaf askerlikten farklı olmadığını söyledi ve davayı kabul etti. Patronun çalışanına kıdem tazminatını ödemesine hükmetti.

Fakat Gökhan A.’ın davasında İstanbul İş Mahkemesi, çalışanın bedelli askerlikte işini kaybetmemesinin amaçlandığını, 21 gün müsaadeli sayılabileceğini belirterek “Tazminat alamaz.” diyerek davayı reddetti.

ÜST MAHKEMEDEN EMSAL KARAR

Dosyayı inceleyen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi emsal bir karara imza attı. Daire, çalışanın muvazzaf askerlik hizmetini yapmak için işinden ayrılmak zorunda olduğunu, bedelli askerlikle ilgili düzenlemede emekçinin fiyatsız müsaadeli sayılacağının belirtildiğini aktardı.

“KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR” KARARI

İş Kanunu’nda muvazzaf askerlik hizmeti münasebetiyle iş mukavelesini fesheden emekçinin kıdem tazminatına hak kazanacağının düzenlendiğini kaydeden Daire, “Bu durumda personel, belirtilen bu karardan yararlanarak bedelli için dahi olsa iş mukavelesini feshettiğinde kıdem tazminatı talep hakkına sahiptir.” dedi.

Davacı çalışanın kıdem tazminatının ödenmesi gerektiğini belirten Daire, lokal mahkemenin kararını bozdu. Belgenin yine görülmesi için mahkemeye iade etti.

“BEDELLİ DE MUVAZZAF ASKERLİK KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLDİ”

Kararı SABAH’a kıymetlendiren Avukat Cemil Albayrak, “Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için İş Kanunu’na tabi emekçi olarak çalışan şahısların en az 1 yıl çalışmış olması ve 1475 sayılı kanunda sayılan hallerden biri ile iş akdinin sona ermiş olması gerekmektedir.

İş akdinin kıdem tazminatı ödenmeyecek formda sona erdiğini ispat yükü patrona aittir. Kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için davacının iş akdinin kanunda sayılan hallerden biri ile kontratının haksız olarak feshedilmesi, işçi tarafından İş Kanunu 24.maddede sayılan sebeplerden biri ile sona erdirilmiş olması yahut emeklilik, evlilik, askerlik üzere sebeplerle sona ermesi gerekmektedir.

Somut olayda davacının iş alakasının askerlik sebebi ile sona erdirildiği anlaşılmıştır. 1475 sayılı maddede kıdem tazminatına hak kazanma nedenlerinden biri de muvazzaf askerlik halidir.

1111 sayılı maddede ise muvazzaf askerliğin bedenen ya da döviz/TL ödeyerek ya da kamu hizmetinde çalışılarak yerine getirilebileceği düzenlenmiştir. Bedelli askerliğin de muvazzaf askerlik kapsamında kıymetlendirilmesi sebebiyle davacının kıdem tazminatına hak kazandığı kanaatine varılmıştır.” dedi.