Deprem bölgesinde ulaştırma ve haberleşme yatırımları hız kesmiyor
AA muhabirinin Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının “Kahramanmaraş ve Hatay Zelzeleleri Yine İmar ve Gelişme Raporu”ndan yaptığı derlemeye nazaran, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar 120 bin kilometrekarelik alanda 14 milyondan fazla insanı etkiledi.
Deprem sonrasında, kara, hava ve deniz yolundan haberleşmeye kadar bölgenin altyapısına yönelik kıymetli yatırımlar gerçekleştirildi.
Afetten etkilenen yollar onarıldı, bu yollardaki sinyalizasyon, oto korkuluk ile yatay ve düşey işaretlemeler yenilenerek trafik güvenliği önlemleri artırıldı.
Köprülerin bakım ve tamiratı, sarsıntı sismik destek izolatörlerinin değişimi, tünellerin yapısal olmayan hasarlarının giderilmesi için çalışmalar yapıldı.
Bu kapsamda, kara yolu ve otoyollarda meydana gelen hasarların giderilmesine yönelik 22,9 milyar liralık yatırım planlanırken, 2024 sonu prestijiyle yaklaşık 12,7 milyar lira harcandı. Bu kapsamda yüksek hisse, 7,08 milyar lirayla Hatay’da yapılan 52 kilometrelik kara yolu tamiri ve 4 sanat yapısı işi için ayrıldı.
Deprem kapsamında kurulan yeni yerleşim yerleri ile konut ve toplumsal tesis alanlarına erişimin sağlanmasına yönelik yapılan imar ve ilişki yolları için 33,2 milyar liralık yatırım planlandı. Bu alan için 2024 sonu prestijiyle yaklaşık 15,3 milyar liralık harcama gerçekleştirildi.
DENİZ YAPILARI İÇİN YATIRIM
Bu süreçte, afet bölgesindeki kıyı tesislerinde oluşan hasarların giderilmesine yönelik ön projelendirme çalışmaları tamamlandı. Hatay’da yer alan trafik gözetleme istasyonu ve bir fenerdeki hasarın onarılması için yaklaşık 31 milyon liralık yatırıma ise bu yıl başlanacak.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yürütülen “Madenli Yat Limanı ve Su Sporları Merkezi Projesi’nin ihalesi gerçekleştirildi. İskenderun kıyı muhafaza ile İskenderun 3. kısım kıyı tahkimatı inşaatlarının projeleri tamamlandı.
Hatay’da bu alanda yapılacak yatırımlar için 705,4 milyon lira ayrılırken, geçen yıl 311,7 milyon lira harcandı. Bu vilayetteki en yüksek harcama 310,4 milyon lirayla deniz yolu altyapısına yönelik kıyı tahkimatı için gerçekleştirildi.
HAVALİMANLARI İÇİN 16,2 MİLYAR LİRALIK YATIRIM PLANLANDI
Afet sonrasında havalimanlarında meydana gelen hasarların giderilmesi için de çalışmalar yürütüldü. Malatya ve Hatay’daki havalimanlarının altyapısındaki hasarların giderilmesine yönelik 16,2 milyar liralık yatırım planlanırken ve bu tesislere 2024 sonu prestijiyle yaklaşık 8 milyar lira harcandı.
Deprem bölgesinde yük ve yolcu nakliyatı yapılan çizgilerin alt ve üstyapı ile sanat yapılarında hasar oluştu. Bu hasarın giderilmesi için demir yolu sınırlarında 34,2 milyar liralık yatırım planlanırken, 2024 sonu prestijiyle yapılan harcama ise 18,6 milyar lira olarak gerçekleştirildi.
Bölgeden en yüksek harcama, Gölbaşı-Malatya-Elazığ, Malatya-Çetinkaya demir yolu çizgileri için yapılacak. Kelam konusu çizgilerin alt ve üstyapı, elektrifikasyon, köprü ile sinyalizasyon çalışmaları için 7,4 milyar lira harcandı.
HABERLEŞME ALTYAPISINA YATIRIMLAR SÜRÜYOR
Depremlerde hasar gören haberleşme altyapısına yönelik çalışmalar da sürüyor. Bölgedeki sabit telefon, taşınabilir şebeke ve internet erişimi üzere kritik altyapıların genişletilmesi maksadıyla kapsamlı çalışmalar yürütülüyor.
Eylül 2024 prestijiyle zelzele bölgesindeki 11 vilayette sabit telefon erişim sınır sayısının 780 bin 940, taşınabilir telefon abone sayısının da 13 milyon 336 bin 561 olduğu belirlendi.
Bölgedeki sabit genişbant internet abone sayısı 2 milyon 94 bin 261, taşınabilir genişbant abone sayısı 11 milyon 756 bin 229, fiber-optik kablo uzunluğu 71 bin 666 kilometre olarak kayıtlara geçti.
Depremde, işletmecilerin santral noktalarında yer alan aygıtlarında, şebeke altyapısında ve baz istasyonlarında toplam 6,5 milyar lira hasar oluştuğu hesaplandı.
Söz konusu hasarın giderilmesi ve yeni altyapının inşası için ocak ayı prestijiyle işletmecilerce santral ve son kullanıcı donanımları, şebeke ve fiber optik kablo kalemlerinde 7,7 milyar lira yatırım yapıldı.
Bölgenin tekrar imar ve inşası kapsamında 1400 civarında kalıcı baz istasyonu kurulması da sağlandı.
Deprem sonrasında posta hizmetlerinin olağana dönmesine, toplumsal takviyelerin ulaştırılmasına ve e-ticaret altyapısının devam ettirilerek bölgede iktisadın canlanmasına yönelik önlemler de alındı. Afet sonrası hizmet sunmak gayesiyle kiralanan taşınabilir araçlar için 7,2 milyon lira, süreksiz iş yerleri oluşturmak gayesiyle kullanılan konteyner ve bu konteynerlerde kullanılan makine teçhizat için 21,1 milyon lira harcama yapıldı.
Bölgede zelzele sonrası haberleşme alanında yapılan harcama, 2024 sonu prestijiyle 90,8 milyon lira olarak kaydedildi.
