Depremler 30 gün önceden tahmin edilecek! Yapay zeka şaşırttı: Yüzde 98,53 doğru çıktı
Yapay zeka teknolojisiyle zelzeleleri tam bir ay evvelden kestirim etmek artık mümkün. Georgia Southern Üniversitesi’nden Türk araştırmacı Cemil Emre Yavaş ve grubu, İstanbul’da yapay zeka algoritmalarıyla zelzeleleri yüzde 91 doğruluk oranıyla varsayım etmeyi başardı.
Türk bilim adamı Cemil Emre Yavaş ve takımı tarafından ABD’de geliştirilen algoritmanın bu mevzuda yüzde 98’lik muvaffakiyet oranına ulaştığı açıklanırken uzmanlar, algoritmanın doğal afetlere karşı yapay zeka ile tedbir alınması konusunda çığır açacağını söylüyor.
30 GÜN EVVELDEN KESTİRİM EDİLDİ: İŞTE İSTANBUL İÇİN PAYLAŞILAN VERİLER
Bilim insanları ABD’de sık sık zelzelelerle sarsılan Los Angeles bölgesinde yüksek doğruluk oranı sunan bir iddia modeli geliştirmek emeliyle çeşitli yapay zeka algoritmalarını denedi. Geçmiş araştırmalarda ABD’nin Los Angeles kenti için yüzde 69’luk doğruluk oranına ulaşan uzmanlar, Kuzey Anadolu Fayı’na (KAF) yakınlığı nedeniyle sismik hareketliliğin ağır olduğu İstanbul’u mercek altına aldı. Araştırmada İstanbul’da yüzde 91,65’lik bir doğruluk oranı edildiği açıklanırken, geliştiren çalışmalarda San Diego için yüzde 98,53’lük bir doğruluk oranı elde edildiği tabir edildi.
ÇEŞİTLİ FAKTÖRLER TAHLİL EDİLDİ
Çalışmada, sarsıntı büyüklüğünü etkileyebilecek çeşitli faktörler göz önüne alınarak bir data seti oluşturuldu. Zelzele sıklığı, bölgenin yeraltı yapısı ve geçmişteki en büyük sarsıntının büyüklüğü üzere parametreler tahlil edildi. Ayrıyeten, sarsıntı büyüklüklerini varsayım etmede kritik bir data olan Gutenberg-Richter b-değeri de hesaplanarak modelin doğruluğu artırılmaya çalışıldı.
BÜYÜK ZELZELELER İNCELENDİ
Araştırmada, yapay zekanın eğitimi için sarsıntı büyüklüğünü etkileyen çeşitli faktörleri derledi. Sarsıntı derinliği ve büyüklüğü ortasındaki etkileşimi inceleyen araştırmacılar bölgenin yeraltı yapısı, geçmişteki en büyük zelzeleler üzere bilgileri de kullandı. “Random Forest” isimli algoritmanın zelzeleleri evvelce varsayım etmek konusunda benzerlerinden çok daha faal olduğu tespit edildi.
ÇIĞIR AÇACAK
Birleşmiş Milletler’in (BM) afet risk azaltma platformu Prevention Web’te de yayınlanan araştırma bilim dünyasında büyük yankı buldu. Uzmanlar, tarihte görülmemiş doğruluk oranına ulaşan algoritmanın, doğal afetlere karşı yapay zeka ile tedbir alınması konusunda çığır açacağını söylüyor.
AFAD’DAN YAPAY ZEKA ADIMI
Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD), yapay zeka ile İstanbul’da meydana gelebilecek bir sarsıntının oluşturabileceği hasar ve kayba ait sonuçlar üreterek kapsamlı çalışmalar yürüttüğünü duyurmuştu.
İSTANBUL’UN SARSINTI RİSKİ YAPAY ZEKAYLA TAHLİL EDİLİYOR
Deprem risklerinin değerlendirilmesinde yapay zeka kullanımına değinen AFAD Zelzele ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, “Yapay zeka artık hayatımızın her alanına girdi. Bu nedenle dikkatli olsak da kullanmak zorundayız” tabirlerini kullandı. AFAD Zelzele Ön Hasar ve Kayıp İddiası Sistemi’nde (AFAD-RED) yapay zekadan yararlanıldığına dikkati çeken Tatar, bu yazılımın zelzeleye ait hasar ve kayıp varsayımı yapabildiğini söyledi.
Tatar, “AFAD-RED sistemi ile üretilen raporlar size varsayımı olarak kaç can kaybı yaşanacağını, yaralı sayısını, hasarlarla ilgili bilgileri, kritik üst yapıların, alt yapıların ayakta kalıp kalmamış olabileceğini öngörebiliyor” diye konuştu.
