Trump’tan tüm dünyaya vergi! Ülkeler ayağa kalktı! Enflasyon artacak uyarısı

ABD Başkanı Donald Trump, yarından itibaren ABD’nin öbür ülkelere karşılıklı tarifeler uygulayacağını duyurdu. Trump’ın imzaladığı kararname kapsamında, ABD’nin birçok ticaret partnerine tarife getirilmesi öngörülüyor. Tarife oranları, yüzde 10 ila yüzde 50 ortasında değişiyor. Bu kapsamda, ülkenin ithalat yaptığı esas ticaret partnerlerinden Avrupa Birliği’ne yüzde 20, Çin’e yüzde 34, Vietnam’a yüzde 46, Tayvan’a yüzde 32, Japonya’ya yüzde 24, Hindistan’a yüzde 26, Güney Kore’ye yüzde 25, Tayland’a yüzde 36, İsviçre’ye yüzde 31, Endonezya’ya yüzde 32, Malezya’ya yüzde 24, Kamboçya’ya yüzde 49, Güney Afrika’ya yüzde 30, Bangladeş’e yüzde 37 ve İsrail’e yüzde 17 tarife getirilmesi planlanıyor. Türkiye, Birleşik Krallık, Brezilya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yeni Zelanda, Mısır ve Suudi Arabistan’ın ortalarında olduğu birtakım ülkeler için yüzde 10 gümrük vergisi uygulanması öngörülüyor.

ABD’DEN “MİSİLLEME YAPMAYIN” TEHDİDİ

Trump’ın açıklamalarının ardından ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, ülkelerin karşılıklı tarifelere misilleme yapmamalarını tavsiye ederken, misilleme yapılmaması durumunda daha yüksek gümrük vergisi oranları uygulanmayacağını söyledi. Bessent, “Ben olsam misilleme yapmaya çalışmazdım zira misilleme yapmadığınız sürece bu sayı üst hudut olacak.” dedi.

İLK REAKSİYON ÇİN’DEN

Çin, ABD’nin tüm ticaret yaptığı ülkelere “karşılıklı tarifeler” kapsamında açıkladığı yeni gümrük vergilerine reaksiyon gösterdi. Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Çin’in karara karşı olduğu ve kendi haklarını ve çıkarlarını korumak için kararlı karşı önlemler alacağı belirtildi. ABD’nin “karşılıklı tarife” olarak isimlendirdiği uygulamanın öznel ve tek taraflı değerlendirmelere dayandığı, bunun milletlerarası ticaret kurallarına uygun olmadığı ve ilgili tarafların yasal haklarını ve çıkarlarını tehdit ettiğine değinilen açıklamada, “Bu, tipik bir tek taraflı zorbalık uygulamasıdır. Bu, sadece ABD’nin kendi çıkarlarına ziyan vermekle kalmayacak, tıpkı vakitte global ekonomik kalkınmayı ve tedarik zinciri istikrarını da tehlikeye atacak.” tabirine yer verildi. Açıklamada, ABD’nin memleketler arası ticaretten ziyan gördüğü savıyla tüm ticaret ortaklarına “karşılıklılık” ismi altında gümrük tanımlarını yükselttiğine fakat bunun, yıllar içinde çok taraflı ticaret müzakereleri ile elde edilen çıkarlar istikrarını ve ABD’nin de memleketler arası ticaretten büyük yarar sağladığı gerçeğini göz gerisi ettiğine dikkati çekildi. ABD’nin çok sayıda ticaret ortağının bu mevzudaki memnuniyetsizliklerini ve açık muhalefetlerini lisana getirdiği hatırlatılan açıklamada, “Tarih, tarifeleri artırmanın ABD’nin meselelerini çözmeyeceğini kanıtlıyor. Ticaret savaşının kazananı olmaz, korumacılık çıkış yolu değildir.” tabirleri kullanıldı. Açıklamada, ABD’ye tek taraflı tanım önlemlerini iptal etmesi ve ticaret ortaklarıyla farklılıklarını eşit diyalog yoluyla uygun biçimde halletmesi davetinde bulunuldu.

AB HAZIRLIĞINI YAPTI

Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, ABD’nin karşılıklı tarifelerine karşı ek tedbirler hazırladıklarını söyledi. Von der Leyen, ABD’nin karşılıklı tarifeleri duyurmasının akabinde, AB-Orta Asya Doruğu için bulunduğu Semerkant’ta açıklama yaptı. ABD Başkanı Donald Trump’ın AB de dahil bütün ülkelere yönelik duyurduğu tarifelerin dünya iktisadına büyük bir darbe olduğunu belirten von der Leyen, bundan derin keder duyduğunu vurguladı. Von der Leyen, karşılıklı tarifelerin muazzam sonuçlar doğuracağına işaret ederek, “Küresel iktisat büyük ziyan görecek, belirsizlik artacak ve korumacılık daha fazla yükselecek. Bunun sonuçları dünya çapında milyonlarca insan için müthiş olacak.” dedi.

LEYEN’DEN “ENFLASYON ARTACAK” UYARISI

Tarifelerin tesirlerinin çabucak hissedileceğine ve dünya çapındaki tüketicilere ziyan vereceğine dikkati çeken von der Leyen, “Milyonlarca vatandaş daha yüksek market faturalarıyla karşı karşıya kalacak. İlaçlar ve ulaşım daha kıymetli olacak. Enflasyon artacak.” diye konuştu.

Von der Leyen, belirsizliğin artacağını, tedarik zincirlerinin bozulacağını ve külfetli bürokrasi ortaya çıkacağını tabir ederek, ABD ile iş yapmanın maliyetinin büyük ölçüde artacağını anlattı.

Küresel ticaret sisteminde bir tertip kalmadığına işaret eden von der Leyen, ABD’nin ticaret ortaklarını karmaşa ve kaos içine soktuğunu belirtti.

Von der Leyen, global ticaret sisteminde önemli eksiklikler olduğu ve kimilerinin bundan haksız menfaat elde ettiği konusunda ABD Başkanı Trump’a katıldığını dile getirdi.

Küresel ticaret sistemini iktisadın gerçeklerine uygun hale getirmek için yapılacak her türlü çabayı desteklemeye hazır olduğunu vurgulayan von der Leyen, “Ancak şunu da açıklığa kavuşturmak istiyorum. Birinci ve son aracınız olarak tarifelere başvurmak sorunu çözmeyecektir.” halinde konuştu.

Von der Leyen, transatlantik ticarette pürüzleri kaldırmak için ABD ile müzakere etmeye her vakit hazır olduklarını anımsatarak, “Aynı vakitte, karşılık vermeye de hazırız. Çelik üzerindeki tarifelere karşılık olarak birinci karşı tedbir paketini zati tamamlıyoruz. Artık, müzakereler başarısız olursa çıkarlarımızı ve işletmelerimizi korumak için daha fazla karşı tedbir almaya hazırlanıyoruz.” tabirlerini kullandı.

Yeni tarifelerin dolaylı tesirlerinin neler olacağını yakından takip edeceklerine işaret eden von der Leyen, “Küresel kapasite fazlasını ve pazarımıza damping yapılmasını kabul etmeyiz.” dedi.

Von der Leyen, Avrupa’nın çıkarlarını ve pahalarını savunacaklarını belirterek, sıkıntıların müzakere yoluyla giderilebileceğini anlattı.

ABD tarifelerinin kaçınılmaz olarak ortaya koyacağı tesirlere hazırlıklı olmaları gerektiğini söz eden von der Leyen, “Avrupa, bu fırtınayı atlatmak için muhtaçlık duyduğu her şeye sahip.” diye konuştu.

KANADA, GÜNEY KORE, İTALYA, BREZİLYA, AVUSTRALYA VE İSPANYA’DAN AÇIKLAMA

Kanada Başbakanı Mark Carney, Trump’ın Kanada’yı yeni vergi listesinin dışında bıraksa da çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerinin sürdüğünü hatırlatırken, “Buna karşı aldığımız tedbirlerle uğraş edeceğiz.” dedi.

Güney Kore’nin vekil Devlet Başkanı Han Duck-soo, ticaret savaşının artık gerçeğe dönüştüğünü söyledi. Hükümetin gereken tedbirleri alması gerektiğini açıkladı. Han Duck-soo, araba sanayisi de dahil olmak üzere etkilenecek sanayi ve işletmeler için acil takviye tedbirleri alınmasını emretti ve yetkililere ek vergilerin tesirini en aza indirmek için Washington ile faal olarak müzakere etme talimatı verdi.

İtayla Başbakanı Giorgia Meloni, ABD’nin Avrupa Birliği’ne (AB) gümrük tarifesi getirmesini “yanlış bir tedbir” olarak değerlendirdiğini belirtti. Meloni, Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, “ABD’nin, AB’ye yönelik gümrük tarifeleri getirmesini, yanlış bir önlem olarak değerlendiriyorum ve bu hiçbir tarafın çıkarına değildir.” sözünü kullandı. Ticaret savaşlarının risklerine dikkat çeken Meloni, “ABD ile bir muahedeye varmak için elimizden geleni yapacağız, zira bu türlü bir ticaret savaşının kaçınılmaz olarak Batı’yı zayıflatıp, öbür global aktörlerin lehine işleyeceğine inanıyoruz. Her durumda, her vakit olduğu üzere, İtalya’nın ve iktisadının çıkarlarını koruyarak, öteki Avrupa ortaklarımızla da istişare içinde hareket edeceğiz.” sözlerini kullandı.

Brezilya Dışişleri Bakanlığı, “Mütekabiliyetin sağlanması için tüm mümkün adımları kıymetlendiriyoruz.” açıklamasını yaptı. Kararın ıstırapla karşılandığı belirtildi.

Avustralya Başbakanı Antony Albanese, Washington idaresinin vergi kararının mantık temelinde olmadığını aktardı. “Vergiyle birlikte Amerikalılar için maliyetler artacak.” sözünü kullandı. Trump’ın gümrük vergilerini “kötü bir karar” olarak nitelendirdi ve tedbirlerin “bir dostun eylemi” olmadığını söyledi lakin ABD’ye karşı karşılıklı vergilerle karşılık vermeyi reddetti.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, “İspanya şirketlerini ve çalışanları muhafazaya devam edecek.” dedi.